พระไชยเชษฐาธิราชที่ 2[1] หรือ
พระไชยองค์เว้[1] เป็นพระราชโอรสของเจ้าชมพู ที่ถูกเนรเทศไปอยู่เมือง
เว้ พระองค์ได้ครองราชสมบัติเมื่อ พ.ศ. 2245 ทรงตั้งให้
เจ้าองค์ลองหรือเจ้านอง พระอนุชาต่างบิดาเป็นอุปราชและไปครองเมือง
หลวงพระบาง และอัญเชิญ
พระบางมาประดิษฐานที่เวียงจันทน์ ต่อมาใน พ.ศ. 2249
เจ้ากิ่งกิศราชซึ่งเป็นพระโอรสของเจ้าราชบุตรและเป็นหลานปู่ของ
พระเจ้าสุริยวงศาธรรมิกราช ที่ลี้ภัยไปอยู่
สิบสองปันนากับเครือญาติฝ่ายพระมารดา ได้ยกทัพลงมาตีเมืองหลวงพระบาง เจ้าลองสู้ไม่ได้ แตกพ่ายลงมาเวียงจันทน์ เจ้ากิ่งกิศราชยกทัพตามลงมาที่เวียงจันทน์ พระเจ้าไชยเชษฐาธิราชจึงขอกองทัพจากกรุงศรีอยุธยามาช่วย
สมเด็จพระเพทราชา กษัตริย์กรุงศรีอยุธยาในขณะนั้น ได้ยกทัพขึ้นมาและไกลเกลี่ยให้ทั้งสองฝ่ายประนีประนอมกัน โดยให้แบ่งเขตแดนระหว่างหลวงพระบางกับเวียงจันทน์ ให้เจ้ากิ่งกิศราชครองหลวงพระบาง ให้พระเจ้าไชยเชษฐาธิราชครองเวียงจันทน์ ทั้งสองกษัตริย์ตกลงแบ่งเขตแดนกันโดยใช้
แม่น้ำเหืองเป็นแดนทางฝั่งขวา ทางฝั่งซ้ายใช้เทือกเขาภูชนะคามเป็นเขตแดน แคว้น
สิบสองจุไทกับ
หัวพันห้าทั้งหกขึ้นกับหลวงพระบาง แคว้น
เชียงขวางและแคว้นที่อยู่ใต้ลงมาให้ขึ้นกับเวียงจันทน์ การแบ่งเขตแดนนี้เกิดขึ้นใน พ.ศ. 2250 หลังจากสิ้นสุดสงครามกับพระเจ้ากิ่งกิศราช พระองค์ได้เร่งปรับปรุงการปกครองหัวเมือง ส่งคนที่ไว้ใจได้ไปปกครองเมืองที่สำคัญ ทำให้กลุ่มของ
พระครูยอดแก้วโพนสะเม็ก ต้องอพยพลงใต้ไปหาที่มั่นใหม่ ในที่สุดได้ไปตั้งมั่นที่เมือง
จำปาศักดิ์ และแยกตัวเป็นอิสระจากเวียงจันทน์ใน พ.ศ. 2256 พระเจ้าไชยเชษฐาธิราชครองราชย์จนถึง พ.ศ. 2273 จึงสิ้นพระชนม์ จากนั้น เจ้าลองพระอนุชาได้ขึ้นครองราชย์สืบแทน